Anatomie
Aan de voorzijde van de knie bevindt zich de knieschrijf (i.e. patella) die in contact staat met het bovenbeen (i.e. femur). Klachten rondom de knieschijf worden dan ook wel patellofemorale klachten genoemd. De belangrijkste functie van de knieschijf is om de krachten te verminderen die plaatsvinden wanneer de bovenbeenspieren zich aanspannen. De pees van de bovenbeenspieren loopt namelijk over de knieschijf heen en hecht zich vast aan het onderbeen. De knieschijf werkt dus als het ware als een katrol voor de bovenbeenspieren waardoor het mogelijk is om met minder krachten de knie te strekken. Verder bevinden zich rondom de knieschijf ook een aantal ligamenten die ervoor zorgen dat de knieschijf gestabiliseerd wordt in de groeve van het bovenbeen waarin deze zich bevindt.
Oorzaak klachten
De oorzaken van patellofemorale klachten kunnen zeer uitlopend zijn. Wanneer er geen duidelijk afwijkingen te vinden zijn in de structuren rondom dit gewricht spreken we ook wel van een “patellofemoraal pijnsyndroom”. Één van de meest voorkomende oorzaken van deze klachten is overbelasting. Als de knie teveel belast wordt dan kan dat leiden tot pijnklachten die voelbaar zijn rondom de knieschijf. Dit is bijvoorbeeld een veelvoorkomend probleem bij lange afstandslopers waarbij, als gevolg van de schokbelasting, er extra druk optreedt tussen de knieschijf en het bovenbeen. Een andere oorzaak kan ook zijn standafwijkingen in de heup of enkel waardoor de knieschijf niet meer goed beweegt in de groeve waar hij normaal gesproken centraal hoort in te liggen. Wanneer bijvoorbeeld het voetgewelf is ingezakt verandert de stand van de knie met als gevolg dat er verkeerde krachten optreden rondom de knieschijf die tot pijnklachten kunnen leiden. Het corrigeren van deze standafwijking door middel van een inlegzool zal dan ook in veel gevallen de klachten kunnen verminderen of verhelpen. Artrose (i.e. slijtage) achter de knieschijf kan ook leiden tot pijnklachten, we spreken dan in dit geval alleen niet van een patellofemoraal pijnsyndroom aangezien er een duidelijke structuur, namelijk het kraakbeen, is aangedaan. Zie artrose voor meer informatie omtrent dergelijke klachten.
Symptomen
De meest voorkomende patellofemorale klachten zijn:
- Pijn
Die zich bevindt zich aan de voorkant van de knie rondom de knieschijf zelf. Vaak treedt dit op tijdens belasting of wanneer de knie volledig geborgen wordt waardoor er dus extra druk komt te staan op de knieschijf. - Crepitaties
Veranderingen die plaatsvinden in het kraakbeen kunnen ervoor zorgen dat het oppervlakte dat in contact staat met het bovenbeen een onregelmatige structuur krijgt wat een knisperend geluid kan veroorzaken wanneer men de knie buigt. Meestal gaan crepitaties niet gepaard met pijn maar kan wel als onaangenaam ervaren worden.
Diagnostiek
Een diagnose zal worden vastgesteld aan de hand van een vraaggesprek (i.e. anamnese), lichamelijk onderzoek en indien nodig zal er beeldvormend onderzoek plaatsvinden waarbij standaard een röntgenfoto zal worden genomen en op indicatie aanvullend een MRI. Meer informatie over het stellen van een diagnose vind u hier.