Een scheur in de meniscus kan op verschillende manieren ontstaan, dit kan bijvoorbeeld gebeuren door een trauma (e.g. ski-ongeval, sportblessure) aan de knie maar kan ook ontstaan door langdurige overbelasting (e.g. hardlopen) wanneer de kwaliteit van de meniscus verminderd is. Dit kan verschillende klachten geven zoals lokale pijn die verergert wanneer je erop drukt of bepaalde ongecontroleerde bewegingen maakt, zwelling in de knie als gevolg van de irritatie of kan slotklachten (gevoel dat er iets in de knie klem zit) geven. Na verloop van tijd kan de knie ook vaak zwak en onbetrouwbaar aanvoelen als gevolg van spierkrachtverlies dat kan optreden na verminderde activiteit. Niet iedereen ondervindt echter klachten aan de knie (asymptomatisch) wanneer er een scheur in de meniscus aanwezig is, soms kan het zo zijn dat de locatie van de scheur op een plek zit die niet of nauwelijks wordt belast. Een operatie is dan vaak niet nodig tenzij iemand tijdens het dagelijks leven of sporten op regelmatige basis klachten ondervindt, dan wordt vaak geadviseerd om over te gaan tot een operatie. Over het algemeen is de meniscus namelijk slecht doorbloedt (met uitzondering van de randen van de meniscus waarmee de meniscus vastzit aan het kniekapsel) wat ervoor zorgt dat deze niet zelf hersteld bij letsel.
Conservatief
In sommige gevallen kan gekozen worden voor een conservatieve behandeling, hetgeen inhoudt dat er geen operatie plaats vindt maar gekozen word om de knie te trainen door middel van oefeningen. Vaak wordt dat gedaan onder begeleiding van een (sport)fysiotherapeut. Al laten huidige onderzoeken zien dat een conservatieve behandelingen op lange termijn dezelfde resultaten geeft als een kijkoperatie, de wetenschappelijke van deze onderzoeken waren over het algemeen vrij laag en is dit slechts mogelijk bij gepaalde patiënten [3, 4].
Operatie
Indien de orthopeed tijdens het lichamelijk onderzoek een scheur in de meniscus diagnosticeert wordt er meestal gekozen voor een kijkoperatie (i.e., arthroscopie). In een enkele keer, wanneer de diagnose niet duidelijk te stellen is, wordt er een MRI-scan gemaakt om zodoende een duidelijker beeld te krijgen. Tijdens een kijkoperatie wordt dan het gescheurde gedeelte van de meniscus verwijderd en probeert men zoveel mogelijk van de meniscus intact te laten houden (i.e. partiële meniscectomie). Onderzoek heeft namelijk aangetoond dat het weghalen van een meniscus leidt tot een verhoogd risico op het ontstaan van slijtage aan het kraakbeen op latere leeftijd [1, 2]. Dit komt omdat wanneer er geen meniscus meer aanwezig is er contact komt tussen het bot van het boven- en het onderbeen en het kraakbeen onder druk langzaam gaat slijten. Daarom is het essentieel om zoveel mogelijk (gezond) weefsel te laten zitten waardoor de kans kleiner wordt dat men op latere leeftijd artrose gaat ontwikkelen. Vandaar dat er soms bij jonge patiënten, indien het letsel niet te lang geleden is opgelopen en het zich bevindt op een plek waar doorbloeding is, er voor gekozen wordt om de scheur te hechten in plaats van te verwijderen. Dit wordt ook wel “meniscopexie” genoemd. Dit kan eventueel gedaan worden in combinatie met het trephineren (doorprikken van de meniscus om de doorbloeding en dus het herstel te verbeteren) van de meniscus.
Afbeelding links: een degeneratieve scheur in de meniscus die waargenomen is tijdens een kijkoperatie.
Afbeelding rechts: het afgescheurde stuk is tijdens de operatie weggehaald om te voorkomen dat de meniscus nog verder kan inscheuren.
Revalidatie
Het herstel is afhankelijk van de operatie die heeft plaatsgevonden en of er nog andere klachten zijn zoals kraakbeenproblemen. Wanneer er sprake is van alleen een partiële meniscectomie mag u gelijk na de operatie de knie weer belasten op geleidde van pijn en zwelling. Geadviseerd wordt om in eerste instantie krukken te gebruiken en deze af te bouwen zodra de knie het toe laat. Belangrijk is om na de operatie zo snel mogelijk de functie (kracht, stabiliteit, beweeglijkheid) van de knie te herstellen. Fietsen (in eerste instantie op de hometrainer) is een goede activiteit om de spieren rondom de knie langzaam weer te activeren en daarnaast zorgt dit er gelijk voor dat het vocht in de knie wordt afgevoerd naar het lichaam. Verder heeft het ook de voorkeur om direct na de operatie te beginnen met het uitvoeren van een aantal relatief simpele oefeningen (e.g. aanspannen bovenbeen, been gestrekt heffen, in liggende positie de hak naar de heup toe te trekken). Indien de revalidatie spoedig is verlopen, er geen zwelling meer in de knie zit en de functie volledig herstel is mag sport over het algemeen na 6 weken weer worden hervat.